7-12 Yaş Arası Çocuklar Araştırma

Amaç: Bu çalışmanın amacı SOBECE Programının on iki haftalık grup uygulaması biçiminde Çocukta Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği kullanarak  ön test ve son test yoluyla etkinlik değerlendirmesini yapmaktır.

Yöntem: SOBECE Programı 12 hafta boyunca toplam 24 seans halinde 7-12 yaş arası toplam 7 çocuğa grup çalışması halinde iki uzmanın liderliğinde uygulanmıştır. Programa dahil olan çocukların  dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, öğrenme güçlüğü, yaygın gelişimsel bozukluk, sosyal kaygı, obsesif kompulsif bozukluk, karşıt olma ve karşı gelme bozukluğu gibi tanıları vardı.   Program; ilişki başlatma ve sürdürme becerileri (İBSB), atılganlık becerileri (AB), duygulara yönelik beceriler (DYB), saldırgan davranış ve dürtülerle başa çıkma becerileri (SDDBB), sorun çözme becerileri (SÇB), plan yapma becerileri (PYB), grupla etkileşim ve bir iş yürütme becerileri (GEİYB) olmak üzere yedi ana başlıkta çalışılmıştır. Toplam 70 beceri alanı drama, model olma, rol oynama, doğrudan öğretim, egzersizler ve oyunlar vb. yöntemlerle çocuklara uygulanmıştır.

Program başlamadan bir hafta önce ve  bittikten bir hafta sonra 70 madddelik SOBECE Çocukta Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği anne- baba, öğretmen ve çocukların değerlendirmesini yapan psikologlar tarafından doldurulmuştur. Ölçek 4’lü likert tipidir (1: hiç bir zaman 2: nadiren 3: sıklıkla 4: her zaman ). Aynı gruplar için t-testi uygulanmıştır. Ayrıca  7 ana beceri alanı ve genel toplam olmak üzere ön test ve son test için sekiz ayrı ortalamaya bakılmıştır.

Bulgular: Yapılan aynı gruplar için t-testi  (paired t-test) sonuçları şöyledir:  İBSB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=      -3,561; p<0,05. AB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 3,947 ; p<0,01. DYB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 4,036 ; p<0,01. SDDBB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 3,569 ; p<0,05. SÇB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 5,460 ; p<0,01. PYB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 2,689 ; p<0,05. GEİYB ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 5,412 ; p<0,01. Toplam ön test ortalaması ile son test ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır; t(6)=- 6,055 ; p<0,001.

Tüm puan karşılaştırmalarında son test ortalamaları ön test ortalamalarından daha yüksektir. İBSB ön test puanları 2.29’dan 2.94’e, AB ön test 2.44’ten 3.05’e, DYB 2.25’ten 2.86’ya, SDDBB 2.31’den 2.67’ye, SÇB 2.17’den 2.89’a, PYB 2.09’dan 2.49’a, GEİYB 2.39’dan 2.95’e genel toplam 2.28’den 2.86’ya yükselmiştir.

Sonuç: Sonuç olarak anne- baba, öğretmen ve uzman değerlendirmesinin ön test son test sonuçlarına göre her beceri alanında belirgin bir artış görülmüştür. Bundan sonraki aşamada kontrol grubunun da yer aldığı  çalışmaların  daha fazla sayıda gruba uygulanarak yapılması hedeflenmektedir.